Αντιμετώπιση του Παιδικού Στραβισμού
Η αντιμετώπιση του στραβισμού διαφέρει ανάλογα τον τύπο, την αιτία, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, το χρόνο εμφάνισής του και την ηλικία του ασθενούς.
Η διόρθωση του στραβισμού της παιδικής ηλικίας δεν αποβλέπει μόνο στη βελτίωση του αισθητικού προβλήματος αλλά πρωτίστως έχει ρόλο λειτουργικό δεδομένου ότι έγκαιρη αντιμετώπιση θα διατηρήσει όσο το δυνατόν καλύτερη διόφθαλμη όραση.
Είναι συχνή η εμφάνιση διαλείποντος στραβισμού σύντομα μετά τη γέννηση και οφείλεται κυρίως σε ατελή ακόμη ανάπτυξη του οπτικού συστήματος. Η μορφή αυτή στραβισμού υποχωρεί με το χρόνο και την ωρίμανση του οπτικού συστήματος και εξαφανίζεται συνήθως τους πρώτους 4-6 μήνες της ζωής.
Αν όμως επιμένει μετά την ηλικία αυτή τότε θα πρέπει να γίνει εκτίμηση από παιδοφθαλμίατρο. Στην περίπτωση επιμένοντος στραβισμού χειρουργική αντιμετώπιση θα χρειαστεί πριν την ηλικία των 2 ετών ώστε να εξασφαλισθεί η όσο το δυνατόν καλύτερη διόφθαλμη λειτουργία και να αποκατασταθεί κάποιος βαθμός τρισδιάστατης όρασης.
Είναι καθοριστικής σημασίας η εντατική προσπάθεια για βελτίωση της όρασης και ανάταξη πιθανής αμβλυωπίας (τεμπέλικο μάτι) πριν τη λήψη απόφασης για τη διενέργεια οποιασδήποτε χειρουργικής επέμβασης.
Η αντιμετώπιση της αμβλυωπίας είναι κρίσιμη, δεδομένου ότι η όραση αναπτύσσεται τα πρώτα 7 έτη της ζωής. Μετά την ηλικία των 7-8 ετών, η πάθηση είναι μη αναστρέψιμη και κάθε προσπάθεια για αποκατάσταση της όρασης είναι μάταιη.
Για το λόγο αυτό απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από τον Παιδοφθαλμίατρο και τους γονείς που θα πρέπει να επιμείνουν στη θεραπεία σε καθημερινή βάση.
Η αντιμετώπιση γίνεται με κλείσιμο ή σε περιπτώσεις που το παιδί αντιδρά με χρήση σταγόνων που σκοπό έχουν να θολώσουν την όραση του καλού ματιού.
Ο συγκλίνων στραβισμός μπορεί να συνδυάζεται και να οφείλεται εν μέρει ή στο σύνολό του σε υπερμετρωπία.
Κατά συνέπεια η συνταγογράφηση γυαλιών για τη διόρθωση του διαθλαστικού σφάλματος έχει θετική επίδραση στην αντιμετώπιση του στραβισμού δεδομένου ότι μπορεί να τον διορθώσει μερικώς ή και ολικώς.
Η βελτίωση είναι εμφανής μόνο κατά τη διάρκεια που το παιδί φορά τα γυαλιά και ο στραβισμός επανεμφανίζεται όταν τα βγάζει. Στην περίπτωση που ο στραβισμός εμφανίζεται κυρίως κατά την κοντινή απόσταση τα παιδιά μπορεί να ωφεληθούν και από τη χρήση διπλοεστιακών γυαλιών.
Η απόκλιση των ματιών μόνο κατά την κοντινή εργασία συνδυάζεται με συμπτώματα, όπως διπλωπία, θολή όραση, πονοκέφαλος. Οι ασθενείς αυτοί μπορούν να επιτύχουν λύση των συμπτωμάτων τους με πρόγραμμα ορθοπτικών ασκήσεων σε καθημερινή βάση.
Η οριστική θεραπεία του στραβισμού είναι χειρουργική. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται εξατομίκευση λαμβάνοντας υπόψη τον τύπο, την αιτία του στραβισμού και την ηλικία του ασθενούς.
Η βασική αρχή του χειρουργείου βασίζεται στην ενδυνάμωση / ενίσχυση των μυών που υπολειτουργούν και την αποδυνάμωση / εξασθένιση εκείνων που υπερλειτουργούν.
Η επέμβαση γίνεται με χρήση ραμμάτων που απορροφώνται αυτόματα μέσα σε διάστημα μερικών εβδομάδων. Η διάρκεια της επέμβασης κυμαίνεται μεταξύ 30-60 λεπτών ανάλογα την περίπτωση. Η αντιμετώπιση του παιδικού στραβισμού γίνεται με γενική αναισθησία.
Η επέμβαση δεν απαιτεί νοσηλεία και το παιδί εξέρχεται του νοσοκομείου λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Μετεγχειρητικά θα χρειασθεί θεραπεία με σταγόνες για διάστημα 2 εβδομάδων.
Σε ποσοστό 10-20% μπορεί να απαιτηθεί δεύτερη χειρουργική επέμβαση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις βρεφικού στραβισμού αντιμετώπιση μπορεί να γίνει και με ενέσεις Botox. Το αποτέλεσμα του Botox είναι παροδικό και συνήθως λύνεται εντός 3 μηνών.
Ευάγγελος Δρίμτζιας
Χειρούργος Παιδοφθαλμίατρος
EYE DAY CLINIC – Μονάδα Ημερήσια Νοσηλείας