Απόφραξη Φλέβας Αμφιβληστροειδούς
Απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς είναι απόφραξη των φλεβών που απάγουν το αίμα έξω από τον αμφιβληστροειδή. Ο αμφιβληστροειδής είναι ο εσωτερικός χιτώνας του οφθαλμού που μετατρέπει τις ακτίνες φωτός σε νευρικά σήματα και τα στέλνει στον εγκέφαλο. Η θρόμβωση μπορεί να αφορά την κεντρική φλέβα του αμφιβληστροειδούς η κλάδου φλέβας. Η απόφραξη κλάδου φλέβας αμφιβληστροειδούς είναι 2-3 φορές πιο συχνή από την απόφραξη κεντρικής φλέβας αμφιβληστροειδούς.
Αίτια Απόφραξης Φλέβας Αμφιβληστροειδούς
Το πιο συχνό αίτιο απόφραξης φλέβας αμφιβληστροειδούς είναι η σκλήρυνση των αρτηριών (αθηροσκλήρωση) και ο σχηματισμός θρόμβου.
Απόφραξη κλάδου φλέβας αμφιβληστροειδούς συνήθως συμβαίνει στα σημεία διασταυρώσεως αρτηρίας με φλέβα, όπου η πεπαχυσμένη από αθηροσκλήρωση αρτηρία πιέζει την φλέβα που βρίσκεται από κάτω της.
Οι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με απόφραξη φλέβας στον ένα οφθαλμό έχουν αυξημένο κίνδυνο (9-15%) να εμφανίσουν την ίδια επιπλοκή στον ίδιο η τον άλλο οφθαλμό στη διάρκεια των επόμενων 5 ετών. Αρρύθμιστη υπέρταση σχετίζεται με υποτροπή απόφραξης φλέβας αμφιβληστροειδούς στον ίδιο η τον άλλο οφθαλμό.
Υπερλιπιδαιμία είναι η πιο συχνή αιτιολογία σε ασθενείς κάτω των 50 ετών και ευθύνεται για την απόφραξη στο 50% των ασθενών μεγαλύτερης ηλικίας. Ο διαβήτης σχετίζεται με την απόφραξη φλέβες. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στους αυξημένους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου (πχ 70% των διαβητικών τύπου ΙΙ έχουν υπέρταση).
Προδιαθεσικοί παράγοντες απόφραξης φλέβας αμφιβληστροειδούς
- Υπέρταση (64%)
- Υπερλιπιδαιμία (50%)
- Κάπνισμα (50%)
- Διαβήτης
- Θρομβοφιλία, αυτοάνοσοι νόσοι
- Άλλοι τοπικοί παράγοντες: γλαύκωμα, Αμφιβληστροειδική αγγειίτις
Η εμφάνιση των παραπάνω συστηματικών νόσων αυξάνει με την ηλικία με αποτέλεσμα η απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς να παρατηρείται σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Επιπλοκές
Οι συχνότερες επιπλοκές είναι γλαύκωμα, (που ονομάζεται νεοαγγειακό), και οφείλεται σε ανάπτυξη νέων αγγείων στην ίριδα και συλλογή υγρού στην ωχρά κηλίδα (οίδημα ωχράς κηλίδας). Η ωχρά κηλίδα είναι το πιο ευαίσθητο σημείο του αμφιβληστροειδούς και καθορίζει την όραση.
Συμπτώματα απόφρασξης φλέβας αμφιβληστροειδούς
Απότομη, ανώδυνη απώλεια οράσεως η τμήματος οπτικού πεδίου ενός οφθαλμού.
Εξετάσεις
- Μέτρηση οπτικής οξύτητας
- Κορικά αντανακλαστικά
- Εξέταση στην σχισμοειδή λυχνία
- Μέτρηση ενδοφθαλμίου πιέσεως
- Βυθοσκόπηση μετά από μυδρίαση
- Φωτογράφιση βυθού
- Οπτική τομογραφία συνοχής ωχράς κηλίδας
- Φλουοροαγγειογραφία
Άλλες εξετάσεις-Γενικός έλεγχος
Μέτρηση αρτηριακής πιέσεως, αιματολογικός έλεγχος για διαβήτη και υπερλιπιδαιμία (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια)
Έλεγχος για αυξημένη πηκτικότητα αίματος σε ασθενείς κάτω των 40 ετών
Χρειάζεται συχνή παρακολούθηση ώστε να διαγνωστούν έγκαιρα επιπλοκές όπως το γλαύκωμα που συνήθως εμφανίζεται μετά τους 3 πρώτους μήνες.
Θεραπεία απόφραξης φλέβας αμφιβληστροειδούς
Θεραπεία της συστηματικής νόσου (διαβήτη, υπέρταση, υπερλιπιδαιμίας) είναι απαραίτητη ώστε να προληφθεί απόφραξη άλλης φλέβας του ίδιου οφθαλμού η απόφραξη φλέβας στον άλλο οφθαλμό.
Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών παρατηρείται αυτόματη βελτίωση οπτικής οξύτητας χωρίς θεραπεία. Θεραπεία συνιστάται σε ασθενείς με σημαντική ελάττωση οπτικής οξύτητας που είναι αποτέλεσμα του οιδήματος ωχράς κηλίδας.
Η θεραπεία συνίσταται σε:
- Ενδοφθάλμιες ενέσεις αντι-αγγειακών φαρμάκων (anti-vascular growth factor, anti-vegF)
- Laser στην περιοχή της ωχράς κηλίδας εάν το οίδημα ωχράς κηλίδας δεν ανταποκριθεί στις ενέσεις
- Laser σε όλο τον αμφιβληστροειδή σε περίπτωση νεοαγγειακού γλαυκώματος
- Εμφύτευμα, ενδοφθάλμιο, κορτικοστεροειδούς σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται σε ενδοφθάλμιες ενέσεις αντι-αγγειακών φαρμάκων
- Έναρξη ασπιρίνης ως αντιπηκτική αγωγή, σε μερικές περιπτώσεις
Πρόγνωση
Η πρόγνωση ποικίλει και έχει σχέση με το επίπεδο οπτικής οξύτητας κατά την εμφάνιση-διάγνωση της νόσου και την ρύθμιση των τυχόν υπαρχόντων συστηματικών νόσων.
Έχει διαπιστωθεί ότι ασθενείς με αγγειακή νόσο αμφιβληστροειδούς (απόφραξη φλέβας η απόφραξη αρτηρίας) έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά επεισόδια και έμφραγμα στα επόμενα 10 έτη.
Πρόληψη
- Δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά
- Τακτική άσκηση
- Αποφυγή παχυσαρκίας
- Διακοπή καπνίσματος
- Ρύθμιση άλλων παθήσεων: διαβήτη, υπέρτασης, υπερλιπιδαιμίας