Οπτική διόρθωση του κερατόκωνου με φακούς επαφής
Ο κερατόκωνος (keratoconus) είναι συνήθως μια αμφοτερόπλευρη ασύμμετρη μη φλεγμονώδης κερατοειδική εκτασία. Ουσιαστικά πρόκειται για μία κατάσταση του κερατοειδούς κατά την οποία το φυσιολογικό του σχήμα μεταβάλλεται και το πάχος του λεπταίνει σταδιακά. Έτσι ο κερατοειδής αποκτά την μορφή κώνου, ως μία «θηλή». Έχει παρατηρηθεί ότι ξεκινά στην εφηβεία και έχει σχετικά ταχεία εξέλιξη στην νεαρή ηλικία , η οποία επιβραδύνεται μέχρι να σταματήσει περίπου στα 35 έτη. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι η εμφάνιση ανώμαλου αστιγματισμού, η λέπτυνση και η προβολή του κερατοειδούς που σε προχωρημένα στάδια μπορεί να γίνει αντιληπτό, ακόμα και με γυμνό μάτι. Κατά συνέπεια εμφανίζεται μείωση της οπτικής οξύτητας που δεν μπορεί να βελτιωθεί με τη χρήση γυαλιών.
Έτσι λοιπόν, για την αντιμετώπιση του κερατόκωνου σημαντικός παράγοντας αποτελεί το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η πάθηση. Στα πρώιμα στάδια σημαντική βελτίωση της ποιότητας της όρασης και της οπτικής οξύτητας προσφέρουν κερατοκωνικοί φακοί επαφής, οι οποίοι καλύπτουν τον κώνο και προσφέρουν ομαλή διαθλαστική επιφάνεια. Υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών επαφής που μπορούν να καλύψουν τον τύπο και το στάδιο του κερατόκωνου, με γνώμονα τις ανάγκες του κάθε ασθενούς. Αυτοί οι τύποι φακών επαφής είναι οι εξής:
- Μαλακοί φακοί επαφής που προσφέρουν μεγαλύτερη άνεση
- Ασφαιρικοί φακοί για μέσους σαν θηλή κώνους
- Ημίσκληροι φακοί υψηλής διαπερατότητας συμβατικού, ασφαιρικού και κερατοκωνικού σχεδιασμού
- Σκληροί αεροδιαπερατοί φακοί προσχεδιασμένοι να μπορούν να δοκιμαστούν σε εξαιρετικά παραμορφωμένους κερατοειδείς
- Υβριδικοί φακοί επαφής, οι οποίοι επιτυγχάνουν το συνδυασμό ενός σκληρού φακού στο κέντρο και ενός πιο μαλακού στην περιφέρεια
- Piggyback όπου είναι ο συνδυασμός δύο φακών επαφής, ενός μαλακού που ακουμπά στον κερατοειδή και ενός σκληρού από επάνω, σαν «σάντουιτς»
Φακοί επαφής μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με διάφορες επεμβατικές μεθόδους όπως CrossLinking και ενδοκερατικούς δακτυλίους. Σε πολύ προχωρημένα στάδια καταφεύγουμε στην μεταμόσχευση κερατοειδούς ή και στην πολύ πρόσφατα χρησιμοποιούμενη μεταμόσχευση στιβάδας Bowman.
Για την σωστή επιλογή των φακών επαφής πρώτα απ’ όλα είναι απαραίτητο να διαγνωστεί το ακριβές στάδιο της πάθησης, ώστε να εξασφαλιστεί πως ο ασθενής επιδέχεται φακό επαφής. Στην συνέχεια ακολουθούν δοκιμές των κατάλληλων φακών, από έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, για να καθοριστεί ποιος φακός θα μπορέσει να καλύψει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Γιώργος Μπουσδούκος
Οπτομέτρης