Όραση και Οδήγηση

Οι οδηγοί έχουμε πάντα την ευθύνη για την ασφάλειά μας, την ασφάλεια των συνεπιβατών μας και οπωσδήποτε για την ασφάλεια όσων κινούνται στο δρόμο. Τμήμα αυτής της ευθύνης αποτελεί η δυνατότητα καθαρής όρασης. Ένα ποσοστό 85-95% όσων αντιλαμβανόμαστε κατά την οδήγηση προέρχεται από την οπτική αντίληψη. Κακή όραση ,επομένως, συνεπάγεται και κακή οδήγηση.

Πόσο σημαντική είναι η καλή όραση για ασφαλή οδήγηση;

Κατά τα τελευταία χρόνια, ολοένα και αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων αποκτά τη δυνατότητα οδήγησης και κατοχής ενός οχήματος. Είναι γεγονός ότι η χρήση ενός ιδιωτικού μεταφορικού μέσου παρέχει την αίσθηση της ανεξαρτησίας στο άτομο που το διαθέτει και το χειρίζεται, παρά τα όποια μειονεκτήματα ενδεχομένως παρατηρούνται από την αυξημένη κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Ακόμα, σε πάρα πολλές περιπτώσεις η χρήση του αυτοκινήτου έχει αποδειχθεί σωτήρια. Όμως, όσο αυξάνεται ο αριθμός των αυτοκινήτων και κατά συνέπεια και των οδηγών, δυστυχώς τόσα περισσότερα ατυχήματα σημειώνονται καθημερινά στους δρόμους.

Οι περισσότερες χώρες, στοχεύοντας στο κοινό όφελος και στην προσπάθεια να περιορίσουν τον αριθμό των οδικών ατυχημάτων, μεταξύ άλλων μέτρων, θέτουν συγκεκριμένους περιορισμούς στα οδικά δικαιώματα κάποιων ανθρώπων με συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις (π.χ. κάποιος άνθρωπος με ελαττωμένα αντανακλαστικά δεν είναι ικανός να οδηγήσει με ασφάλεια και κατά συνέπεια αποτελεί έναν επικίνδυνο οδηγό). Από τις σπουδαιότερες παραμέτρους της ασφαλούς οδήγησης είναι, αδιαμφισβήτητα, η καλή όραση. Πολύ συχνά, οι οφθαλμικές παθήσεις όταν δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν, αποτελούν σημαντική αιτία περιορισμού των ικανοτήτων των οδηγών.

Από έρευνα ατυχημάτων που συνέκρινε οφθαλμολογικούς ασθενείς με μη περιορισμένους οδηγούς που είχαν φυσιολογική όραση, προέκυψε πως όσο σημαντικότερο ήταν το οφθαλμολογικό πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι εμπλεκόμενοι σε ατύχημα οδηγοί (διαχωρισμός σε χαμηλό- μέσο- υψηλό), τόσο μεγαλύτερο ήταν το ποσοστό συμμετοχής τους σε κάποιο ατύχημα δικής τους ευθύνης.

Πώς μπορεί να βελτιωθεί η όρασή μας για μεγαλύτερη ασφάλεια στην οδήγηση;

Η απάντηση του προβλήματος κατ’ αρχάς εντοπίζεται στην πληρέστερη δυνατή ενημέρωση αυτών των ατόμων σχετικά με την πάθησή τους και κατά δεύτερον στη δυνατότητα θεραπείας του οφθαλμολογικού τους νοσήματος. Θα πρέπει να τονίσουμε πως κατά τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος της τεχνολογίας στο χώρο της Οφθαλμολογίας, όπως είναι, παραδείγματος χάριν, η εξάλειψη του υψηλού βαθμού μυωπίας, αστιγματισμού ή υπερμετρωπίας με τη χρήση Laser στη Διαθλαστική Χειρουργική, καθώς και η αντιμετώπιση του καταρράκτη με την εφαρμογή μικροχειρουργικών τεχνικών εξαίρεσής του. Έτσι, με γνώμονα τη σωστή ενημέρωση και την επιτυχή αντιμετώπιση ενός οφθαλμολογικού νοσήματος, η οδήγηση μπορεί να επιτελείται με ασφάλεια για τον ίδιο τον οδηγό καθώς και για τους συνανθρώπους του.

Γνωρίζετε ότι…

Κατά τη διάρκεια μεταξύ των 40 και 60 ετών η όραση γίνεται δυσκολότερη, ιδίως τις βραδινές ώρες, καθώς οι οφθαλμικοί μύες χάνουν την ελαστικότητα τους και η κόρη των ματιών μας γίνεται μεγαλύτερη. Ένας οδηγός 60 ετών χρειάζεται 10 φορές περισσότερο φως από ένα άτομο 20 ετών!! Σε μεγαλύτερη ηλικία γινόμαστε πιο ευαίσθητοι στο «θάμπωμα» που προκαλούν τα φώτα, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την οδήγηση τη νύχτα.  Ένας 55χρονος χρειάζεται οκταπλάσιο χρόνο επανόδου στη φυσιολογική όραση μετά από έντονο θάμπωμα σε σύγκριση με έναν 16χρονο!

Μετά την ηλικία των 55 γενικώς αυξάνονται οι αδυναμίες του οπτικού μας συστήματος. Δεν αντιλαμβανόμαστε το ίδιο καλά αντικείμενα στο δρόμο που δεν κινούνται, όπως είναι οι πεζοί που περιμένουν να περάσουν σε μία διάβαση.

Κοντά στην ηλικία των 70, καθώς η περιφερική όραση εμφανίζει προβλήματα, αυξάνεται ο κίνδυνος ατυχημάτων. Πολύ σημαντική είναι η γνώση ότι το 95% της οπτικής ικανότητας των οδηγών προέρχεται από την περιφερική όραση.

Τα χρώματα, επίσης, με την πάροδο των ετών χάνουν τη φωτεινότητά τους, με αποτέλεσμα για τα περισσότερα «ηλικιωμένα μάτια» να έχει ελαττωθεί στο μισό η ικανότητά τους να δουν το φως των φαναριών.

Η αντίληψη του βάθους είναι, επίσης, άλλη μία οπτική παράμετρος που περιορίζεται  με την πάροδο των ετών, δηλαδή το πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεται το όχημά μας σε σχέση με κάποιο αντικείμενο μπροστά μας. Η ικανότητα αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική ώστε να αξιολογήσει κάποιος την ταχύτητα με την οποία έρχεται ένα άλλο αυτοκίνητο προκειμένου να προσπεράσει ή να στρίψει αριστερά.

Ο καταρράκτης, το γλαύκωμα και ο διαβήτης αποτελούν παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν την όραση,  γι’ αυτό και οι οδηγοί που πάσχουν από αυτές θα πρέπει να συμβουλεύονται τον οφθαλμίατρό τους.

Χρήσιμες συμβουλές για ασφαλή οδήγηση

Από τις πρώτες βραδινές ώρες και κατά τη διάρκεια ομίχλης ανάψτε τα φώτα του αυτοκινήτου σας, καθώς αυτές είναι ώρες κατά τις οποίες αυξάνεται η δυσκολία να δείτε αλλά και να σας δουν. Εάν είναι εφικτό, αποφύγετε την οδήγηση κατά την ανατολή και τη δύση του ηλίου διότι τότε το «θάμβος» είναι πιο έντονο (μπορεί να είναι εκτυφλωτικό) και συνεπώς είναι δυσκολότερο να γίνονται ορατές  λεπτομέρειες στο δρόμο. Παρ’ όλα αυτά, αν οδηγείτε αυτές τις ώρες κρατάτε μεγαλύτερη απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα και παίρνετε περισσότερες προφυλάξεις.  Τη νύχτα μειώστε την ταχύτητά σας.

Θα πρέπει οπωσδήποτε να φοράτε τα διορθωτικά γυαλιά η φακούς επαφής που σας έχει συνταγογραφήσει ο οφθαλμίατρός σας όταν οδηγείτε και εάν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στη νυχτερινή όραση, συζητήστε το μαζί του.

Προσπαθήστε να αποφεύγετε τη νυχτερινή οδήγηση σε άγνωστους δρόμους ή με κακό φωτισμό. Οι ηλικιωμένοι οδηγοί καθώς έχουν ανάγκη περισσότερο φως για να δουν θα πρέπει να αποφεύγουν την οδήγηση κατά τις νυχτερινές ώρες.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας φοράτε γυαλιά ηλίου, ώστε τα μάτια σας να προσαρμόζονται ευκολότερα από το φως στο σκοτάδι.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι τα φώτα του αυτοκινήτου σας να είναι σωστά ρυθμισμένα παρέχοντας επαρκή φωτισμό αλλά χωρίς να τυφλώνουν τους άλλους. Πρέπει να επισκέπτεσθε τον οφθαλμίατρό σας μία φορά ετησίως τουλάχιστον και να ζητάτε πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο ούτως ώστε να είστε βέβαιοι ότι πληρείτε τις προϋποθέσεις για ασφαλή οδήγηση.

Τέλος θυμηθείτε: Πάντα ο οφθαλμίατρός σας είναι η καλύτερη πηγή για να σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμία περίπτωση  η πληροφόρηση που λαμβάνετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθύνεστε πάντα σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.